2015-06-30

Buztintze


"Hondarkintegirat ekarri ekaiei balio gehiagoren ematekotz
Garazi Baigorriko Herri Elkargoak berritze lanen egitea erabaki
eta ekainaren bigarren erdian nahiz uztailean hondarkintegiko tenoreak aldatu dira.

Horrela, astearte nahiz asteazkenetan 14:00-17:30etan,
ortziraletan 8:30-12:00etan eta ibiakoitzetan, larunbatetan 8:00-12:00, 14:00-17:00etan".


www.elinberri.eus



Ameskoabarrena


"Udalak Zudairiko Kontzejuko Sistema Orokorraren mugatzekotz
egiturazko funtsezko determinazioaren aldaketa onetsi du".


www.elinberri.eus



Ituren





"Iturengo gaztetxoek eskolako oporrak hartu dituzte dagoeneko
eta udaz goxatzen hasi berriak dira.
Bertze urteetan bezala, Ixiar Bazterrikak eta Izaro Ariztegik
ludoteka zerbitzua eskainiko dute uztaila eta abuztuan,
goizeko 10etatik 13tara Iturengo medikuaren kontsulta zaharrean.

Aurreko urteetako esperientzarekin gisa guzietako gauzak antolatu eta eginen dituzte,
ateraldiak , eskulanak, dantza… ederki pasako dute adin ezberdinetako herriko gaztetxoek. Apuntatzeko monitoreengana joaten ahal dira ekainaren bukaera arte,
beraiek beraien taldeak eta antolatzeko".


"www.erran.eus"                      
2015-6-24                      
(laburpena)                      




2015-06-29

Erriberri Harriberri


"Udalak nahitaezko desjabetzearen espediente bat onetsi du,
bertan hautaturiko tokiak nahiz jabeen izenak zehazten direlarik".


www.elinberri.eus


Aranguren


"Udalak Mutiloako Aranguren Ibarra plazako 1. poligonoko 1.028. lurzatian
kokaturik dagoen lokal bat salgai jarri du, hasierako prezioa 157.358,5 izanen delarik".

www.elinberri.eus



Baigorri


"Katalina" inguruan argindar luzapen lanean ari dira".


www.elinberri.eus



Kastejon


"Udalak Musika Eskolako barne araubidearen arautegia onetsi du".


www.elinberri.eus


Iparralai


"Iparralaik, musika akademikotik musika garaikidera zabal-tzen du bere proposamena; munduari eta musika mota guziei idekitzea du helburu. Baina musika tresna bat menperatzeko aukera eskaintzeaz gain, egiazko musikazaleak formatu nahi ditu eskolak, musika entzun, gozatu eta bizitzeko parada eskainiz.

Heziketa horren lortzeko, bi irakasbide nagusi plantan ezartzen ditu: musikariak biltzea elgarren artean aritzeko, eta inguruan egiten denari idekitzea eta interesatzea, ikusgarrietara joanez. Horretarako, lekuko elkarte eta musika taldeekin elkarlanean ari da Iparralai.

Gaur egun, 273 ikasle eta 203 familia biltzen ditu elkarteak. 20 erakaslek, 19 musika tresna desberdin ikasteko aukera eskaintzen dute, hamar tailer animatzen, oinarrizko musika heziketa kurtsoak proposatzen dituzte. Orotara, 166 ordu kurtso eskainiak dira aste guziz, horien %40a euskaraz edo elebidunez delarik.

Eskaintza zabala beraz, tokiko zinezko galde eta behar bati eran-tzuten duena. Alta, Garazi-Baigorriko eskualdean ezinbestekoa bilakatu arren, arrenguraz beterik so egiten du etorkizuna elkarteak. Joan den iraileko sartzean, adibidez, sei gela eskas ziren kurtso behar guziei erantzuteko, eta 83 haur gelarik gabe egon ziren. Arrazoina? Tokiko politikarien inplikazio eskasa, buraso eta erakasleek diotenaz.

Epe luzeko egoitza

Hau da, Iparralai musika eskolaren diruztatzea, Departamenduko kontseiluak, herri elkargoak eta EEPk dute segurtatzen erdiz, eta burasoek beste erdiz. Jakin, hala ere, departamenduan familien parte hartzea 300 eurokoa dela bataz bestez, eskualde horretan 400 eurokoa delarik.
Baigorri eta Garaziko herriko etxeek gelak prestatzen dizkiote elkarteari, ondorioz, kurtsoak eskualde osoan barreiatuak dira, erakasleen lana eta burasoen bizia zailduz. Eta ikusi behar da nolako gelak proposatuak zaizkien noiz behinka: kanpoko argirik ez dutenak, berogailurik gabekoak, arrabosdunak, komunik gabekoak… Hots duintasunarekin kukugordekan ari direnak.

Joan den sartzean buraso eta erakasleak Herri elkargoko bilkura batera gomitatu ziren, epe luzeko egoitza aterabide bat atzemana izan zedin, egiazko musika eskaintza iraunkor bat segurtatzeko Garazi-Baigorriko kantonamenduan. Behin behineko aterabide bat atzemana izan zen iraila hondarrean Azkarateko herriko etxeari esker, eta Inchauspe familiak proposatutako jauregia erabiltzen ahalko du elkarteak heldu den ikasturtean.

Baina epe luzeko proiekturik ez du proposatzen Herri elkargoak mementukotz. Garazi-Baigorriko kulturgune baten proiektua aipatua izan zen, baztertua geroztik. Zer etorkizun ukanen du musika heziketak Garazi-Baigorri eskualdean, hautetsiek ez badute azkenean gai hori beren lehentasunetan sartzen?".


"www.kazeta.eus"                                   
2015-6-23                                   
(laburpena)                                   




2015-06-28

Aiherra


"Herriko Etxea
"Syndicat Intercommunal pour le Soutien à la Culture Basque"
(SISCB) izenekoari atxiki zaio".


www.elinberri.eus



Tantirumairu


"Aurten ikasturte bukaerako besta berezia izan dute Lesakako Tantirumairu ikastolan. Ikasleen ohiko antzezlan, kantu, dantza eta agurrekin batera, ikastolaren 40. Urteurrena ospatu dute, tartarei kandelak itzaliz eta 400 lagun bildu baino gehiago bilduz frontoian egindako herri bazkarian.

Giro ederrean joan zen ekainaren 20ko ospakizuna. Ohi bezala, bizpahiru urteko ttikienetatik hasi eta aurten seigarren maila egin ondotik ikastola utziko duten ikasleek bitarte, beraien antzerki, musika, dantza eta ospakizunak aurkeztu zituzten ikastolako patioan. Seigarren mailakoek opariak eman zizkieten orain arte irakasle izan dituztenei eta hauek ere bere oroigarritxoa eman zieten ikasleei. Horretaz gainera, 3. eta 4. mailakoen emanaldian urtebetetzeko tarta sukaldatu zuten eta 40. Urteurreneko kandela itzali zuten.

Ikastolatik herrira hedatu zen gero besta, Elutxa txarangarekin kalejiran frontoiraino joan baitziren ikasle, ikasle ohi, guraso, irakasle, laguntzaile eta gainerakoak. Denera, 400 lagun baino gehiago bildu ziren frontoian egindako bazkarian. Giro ederra izan zen bazkarian eta bazkalondoan, bertso, musika eta dantzarekin".


  "www.erran.eus"                            
2015-6-22                            
(laburpena)                            




2015-06-27

Tortotxiki


"Euskaraz Bizi eta Ikasi" plataformak eta "Tortotxiki"k
bultzaturiko CD berria salgai dago.
Garesen erosten ahal da, 5 euroetan,
bai aipatu "Tortotxiki" fundazioaren bidez bai bertako udaletxean.

CD berrian irakurtzen ahal denez, Eneko Dorronsoro, Eñaut Elorrieta,
Oskar Estanga, Evaristo, Fermin Muguruza, Gorka Urbizu
eta bertze hainbat musikariek ere parte hartu dute".


www.elinberri.eus


Josu Reparaz


Josu Repáraz recoge uno de los regalos que le prepararon.
























"La comunidad educativa de Lizarra Ikastola agradeció con un homenaje la trayectoria de su director, Josu Repáraz, que se despide del centro a final de este curso para pasar a dirigir la Federación Navarra de Ikastolas. Josu Repáraz llegó a Lizarra Ikastola en 1986 y ha desempeñado el cargo de director desde el año 2000 hasta la actualidad. A partir del próximo curso, Josu Sueskun le sustituirá al frente del centro educativo estellés.

El hilo conductor del homenaje fueron los cinco sentidos. “Se ha querido reconocer las actuaciones y proyectos que ha hecho posibles Josu”, resumieron desde Lizarra Ikastola. “Con la vista hemos hecho referencia a las exposiciones y otras iniciativas culturales que ha conseguido con su trabajo. Con el tacto, se ha recordado el que tiene Josu tanto con los alumnos como con las familias, el profesorado, etc. A ello sumamos la escucha, la paciencia que ha tenido él con toda la comunidad educativa, siempre sabiendo escuchar. Respecto al gusto, recordamos que ha sabido sacar siempre el lado dulce aunque las cosas hayan podido ser en ocasiones amargas”, señalaron.

El acto de reconocimiento al director incluyó versos, canciones y diversos regalos. Así, se le entregó un álbum de fotos de estos años, mientras que la Junta de Lizarra Ikastola le regaló un cuadro de José Antonio Sistiaga, perteneciente a la colección Artea Oinez 2015 que está organizando Baztan Ikastola.

Además, Josu Repáraz recibió un regalo muy especial protagonizado por toda la comunidad educativa, un libro que recogía firmas y dedicatorias de alumnos, docentes, trabajadores, padres, etc. La fiesta incluyó además un aurresku y otros bailes.

El homenajeado se mostró desbordado por el homenaje, que aseguró no merecer. “El proyecto es lo que importa, las personas no somos imprescindibles, sigo convencido de ello”, aseguró Josu Repáraz. El director recordó estos años de trayectoria. “Valoro sobre todo el trabajo en equipo, surtidor de ideas, cimiento de estructuras y soporte del proyecto educativo del centro”, aseguró el director del centro estellés.

Asimismo, mostró su agradecimiento a todos los que le han rodeado durante todos estos años de dedicación al centro. “Lo mucho que la ikastola y la propia ciudad de Estella-Lizarra me han entregado en este largo periodo de mi vida forma ya un rico sedimento del que disfruto cada día, que no pienso olvidar, del que quiero seguir participando”, recordó el todavía director".



"www.noticiasdenavarra.com"                            
17-6-2015                            
(resumen)                            



2015-06-26

Arberoan Alaiki


"Aiherra, Donamartiri, Donoztiri, Izturitze.

Lanak bukatu eta "Arberoan Alaiki"
aisialdirakotz zentroak bere ateak uda huntan irekiko ditu".

Argibidea:
http://www.ayherre.fr/eu/aiherrayherre/herriarteko-elkargoak/arberoan-alaiki.html


www.elinberri.eus



Banka


"Arkeologiaren Egunaren 6. edizioaren karietarat,
Euskal Herriko CPIE-ak, EuskoArkeologiak
nahiz Bankako "Suaia" elkarteak
Bankako antzinako Mehatze gunearen
urririkako bisita antolatu berri dute,
ekainaren 21ean, igandearekin.

Mehatzeko gunea XVIII. mendeko artxibategi aberatsetan ez zen agertzen.
Berriki egin ikerketer esker kobrearen xerkatzekotz lan zaharrak
erromatar aldikoak direla ondorioztatu da.

Bisitak gunearen deskribapen eta ibilbide osoa eskaini du,
tokiko meatze testuinguruaren nahiz egungo ikerketen aurkeztuz.
Halaber, bertan lanean ari den arkeologo talde batek
indusketa teknikak azaldu ditu".


www.elinberri.eus




Galar Zendea


"Udalak Hirugarren Munduarekin lankidetzan ari ohi diren elkarteei
diru-laguntzen ematekotz deialdi publikoa onetsi du,
agirian gehiengo zenbatekoa 6.000 izanen dela zehazten delarik.


www.elinberri.eus



Garazi

























Garaziko txistulari gazte batzuk.

"www.kazeta.eus"




2015-06-25

Zizur Zendea


"Udalak etxebizitzen nahiz eraikinen zaharberritzekotz
laguntzak arautzen dituen ordenantza onetsi du".


www.elinberri.eus


Aiherra


"Ekainaren 26 eta 29 bitarte jaiak.

Ekainaren 26an, ortziralarekin, 21:00etan Gozategi ostatuan zintzur bustitzea pintxoekin.
Ondotik, "Korrontzi" musika taldearen kontzertua eta dantza ikusgarria.

Ekainaren 27an, ibiakoitzarekin, larunbatarekin, 20:00etan zikiroa "Kli-K" txarangak alaiturik. Berantago dantzaldia "Inglorious Bask" taldearen eskutik.

Ekainaren 28an, igandearekin, 12:00etan herriko etxeak eskainiriko zintzur bustitzea
eta 18:00etan kontzertua: Mikel Urdangarin nahiz "Canta U Populu Corsu" taldea.

Ekainaren 29an, astelehenarekin, 10:00etan birla txapelketa "Auxotea" ostatuan,
19:00etan pilota partida plazan, 20:00etan paella erraldoia plazan,
"Mixpirarrak" taldeak alaiturik eta hondar dantzaldia talde berari esker".


www.elinberri.eus



Garcés de los Fayos


Grupo de alumnos en un aula del centro de modelo D


















"Un grupo de familias con hijos en la ikastola Garcés de los Fayos
ha comenzado una campaña de recogida de firmas
para que se subvencionen los gastos de trasporte y comedor,
unas ayudas que el anterior Gobierno de Navarra
fue retirando paulatinamente en años pasados
y afectan a aproximadamente a medio centenar de chavales de Olite/Erriberri
que se desplazan a diario a Tafalla para estudiar en modelo D.

La iniciativa se suma a la de otros padres y madres que,
ante la falta de oferta de estudios en euskera en su localidad,
llevan a sus hijos a Puente la Reina/Gares o Estella/Lizarra,
y que ya han entregado aproximadamente 700 firmas en este sentido.

“Queremos continuar con las vidas en nuestros pueblos.
Hemos decidido vivir en esta zona, y es discriminatorio
no poder tener el mismo derecho a la educación que en otras de navarra”,
asegura el texto que en la ikastola Garcés de los Fayos afecta,
sobre todo, a alumnos de Olite/Erriberri y la Valdorba que suman,
aproximadamente, un tercio de los 400 chavales matriculados
en el centro cooperativo concertado, único que ha mantenido el modelo D
en la Merindad desde hace 45 años".


"furrusena.blogspot.com"                        
18-6-2015                        



2015-06-23

Aiherra


"Herriko Etxean eginiko hondar Kontseiluan gai hauek landu dira:
bide berritze lanak direla medio azokari buruzko gehigarria,
Teileriako bideari dagokion inkesta publikoaren emaitzak,
bide izendapen nahiz etxe zenbakitze proiektuaren azalpena
eta herriko lurren arrandan ematearen inguruko planteamendua".


www.elinberri.eus


Punto de Vista


"Punto de Vista jaialdiak hamargarren edizioko sail ofizialean filmak aurkezteko deialdia ireki du. Deialdiaren oinarriak eta izena emateko orria jaialdiaren web orrian kontsultatu daitezke. Epea irailaren 30ean amaituko da.

Jaialdian 2013ko abuztuaren 1aren ostean egindako film dokumentalek parte har dezakete, naziotasuna gorabehera. Hautatutako filmak jaialdiaren hamargarren edizioko sail ofizialean lehian arituko dira Iruñean, 2016ko otsailaren 8tik 14ra.

Aurreko urteetan bezala, jaialdiaren xedea da sail ofizialean biltzea errealitatea ikuspuntu desberdinetatik hautemateko gai diren mundu osoko lanak, ikuspuntu berritzaile, independente eta sozialki konprometituak dituztenak.

Koldo Almandoz, Ozge Calafato, Alexei Dmitriev eta Guillermo G. Peydro izango dira, jaialdiko zuzendari artistiko Oskar Alegriarekin batera, jaialdiaren Hautaketa Batzordeko kideak. Batzorde horrek aukeratuko ditu Punto de Vista jaialdiaren 2016eko edizioko sail ofizialeko pelikulak (“La Región Central” izendatuta); ekainean ekingo diote lanari eta abenduan emango digute aukeratu dituzten filmen berri.

Sariak

Ofizialeko Epaimahaiak sari ofizial hauek emango du:

- “Punto de Vista” sari nagusia, film onenarentzat: 10.000 euro. Epaimahaiak jaialdiko sail ofizialeko lanik onenari emango dio saria, lanaren iraupena eta nazionalitatea gorabehera. 

- Zuzendari onenaren Jean Vigo Saria, 5.000 eurokoa. Sariak Jean Vigori egiten dio ohore, eta Atal Ofizialean haren lanen balio etiko eta formalak egokien irudikatzen dituen filmaren zuzendariari emango zaio.

- Film laburrik hoberenarentzako saria: 3.000 euro. Saria 35 minutuko iraupena edo laburragoa duen filmik onenari emango zaio.

Sari berezi hauek ere emango dira: 
 
- Ikusleen sari berezia, film onenarentzat: 1.650 euro.
- Pelikula onenaren Gazteen Saria, 1.500 eurokoa".

http://www.puntodevistafestival.com/eu/noticias.asp?IdNoticia=381#sthash.X5ar8CgV.dpuf









2015-06-22

Arakil, Aranatz, Burunda


"Sakanako Mankomunitateak
errotuluak euskaraz jartzekotz
diru-laguntzen deialdia onetsi du".


www.elinberri.eus




Izura


"Ekainaren 13an, Laborantza garapenerako etxea estreinatu dute Izuran. Azken denboretan "erdi eri" zen Haize Berri kultur zentroaren murruak arraberritu eta tokiko elkarteen etxea bilakatu dute.

Gaurtik aitzina, Arrapitz eta bere barnean diren Afog, Buru Beltza, Idoki, baita formakuntza zentroak ere Izuran dute egoitza, herriko etxearen gune berean. Haien lana "azkenean" ezagutua eta preziatua ikusi dutela adierazi dute elkarteek.

"Bilkurak beti bata bestearen etxean edota toki ezberdinetan egin izan ditugu. Lehenak, 1990an, justuki etxe huntan berean egiten genituen", dio Arrapitzeko lehendakari den Pantxika Maitiak. Donapauleko Frantxiskanoak ere gogoratu dituzte. "Holako tokiak baitziren lehen leku publikoak". Baina Izurako egoitza berriak Donapauleko GDFaren lokal ohiarekin konparaturik aldaketa handia ekarri du. "Donapaulen laguntza izpirik ere ez ginuen, eta laguntza galdegiterakoan, gaizki egiten ginuela iduri zuen", gogoratzen du Pantxikak. "Bai, eta lokal usteletan izaiteaz gain, alokairua ordaintzeko gure sos iturrietatik direktuki hartzea mehatxatzen gintuen [Jean-Jacques Loustaudaudinek, Donapauleko auzapeza]", oroitzen da Idokiko Ttele Leizagoien.

Pantxika Maitiak eta Ttele Leizagoienek pozik ziruditen ibiakoitzean, eta Izurako jaunmera den Daniel Olzomendi behin eta berriz eskertu dute, "bera jin zen gure gana, eta galdegin zaukun zer nahi ote ginuen". Azken honek azaltzen du herria dinamizatzea zela bere helburua, eta etxe handi horren eskaintza kulturala era bat ahuldua zela.

Aldi berean, egoitza bila ziren Paueko laborantza eskolaren bisita izan zuten. Ikasketarik gabe laborantzan instalatu nahi duten jendeari urte bateko formakuntza eskaintzeko leku xeka ziren. Haier onartu eta azkenean sarea handitzea ere pentsatu ginuen. "Hemen denak laborari edo laborantxa mundukoak izanik, biziki naturala iduritu zitzaigun Arrapitzi eskaintza zabaltzea".

Obrek 632 000 euroko kostua izan dute. Estatuaren diru laguntzarekin eta tokiko langileen indarrarekin burutu dira obrak. Ibiakoitz goiza bakoitzari omenaldia egiteko parada izan da. Mogabure, Olagaray, Jospin arkitektoak, Hourquebie, Eiherart eta Estalgi enpresak eskertu dituzte. Gisa berean, proiektua diruz lagundu duten Barthélémy Aguerre, Jean-Louis Caset, Frédérique Espagnak, Patrick Delleuse, Georges Labazée eta berantean iritsi diren Jean Lassalle eta Jean-Jacques Lasserre gisa berean eskertu dituzte.

Eguerdian, nahiz J. Lassallek ohartarazi ordu horretarako normalean hitza beretako zela, D. Olzomedi denei esker ematen hasi da, jarraian politikari denek egin dutena. Jondoni Jakobeko bide gurutzea baino gehiago, denek beren maneran formakuntza eta garapenaren elkargunearen garrantzi eta edertasuna aipatu dute. F. Espagnacek zehaztu du Izura, errepide gurutze bat baino gehiago zela, garapenaren gako den ezagutzen bidegurutzea, hain zuzen ere".



"www.kazeta.eus"                                   
2015-6-16                                   
(laburpena)                                   



2015-06-21

Donibane Garazi


"Herriko Etxean eginiko hondar Kontseiluan
gai hauek, bertzeak bertze, landu dira:
bertoko ekoizpen azoka sorrera, azokei loturiko zergak,
Jai Alai, ur zergak eta garapen proiektuak".


www.elinberri.eus



Leitza


Hasta ahora se han realizado labores de limpieza de la torre y su entorno.

















"Fruto de cuatro años de negociaciones, el Ayuntamiento de Leitza compró en febrero de 2012 los terrenos donde está ubicada la torre de Ibero, un conjunto arquitectónico medieval único que corría el riesgo de desaparecer por su abandono. El objetivo era rehabilitar este complejo por fases como atractivo turístico. Transcurridos más de tres años, los trabajos realizados hasta ahora, así como diferentes elementos relacionados con las ferrerías, se pueden ver en la exposición que se abrirá al público hoy día 16 en el Lavadero. Se podrá visitar durante los próximos 20 días, en horario de. 11.00 a 13.00 por la mañana y de 18.00 a 20.00 por la tarde.

“Las edificaciones y sus ruinas fueron cedidos por sus antiguos propietarios al pueblo de Leitza”, destaca Juan Mari Barriola, concejal la pasada legislatura, al tiempo que explica que con la ayuda de Cederna Garalur se realizó la limpieza del interior de la torre, con el desescombro y retirada de la maleza. Asimismo, se desbrozó el entorno del conjunto. Por otro lado, se realizaron catas arqueológicas y se desvió el curso de agua que anegaba la entrada de la torre.

“A partir de ahora se elaborará un nuevo plan de actuación para seguir con su recuperación”, apunta Barriola. Al respecto, señala que en fechas recientes tuvo lugar una visita con los responsables de patrimonio de Príncipe de Viana, Jesús Ascunce y Javier Sancho, con el fin de hacerles partícipes de la urgencia de recuperar la cubierta de la torre. Y es que peligra que se venga abajo la construcción por la altísima pluviometría del lugar. “Éstos remarcaron la singularidad y la importancia del conjunto, mostrando gran interés en colaborar en la recuperación”, abunda. Próximamente se prevé limpiar el interior de la ferrería sacando los lodos que colmatan todo el interior.

Situado a orillas del Urumea, cerca de Goizueta, el conjunto está formado por una torre, una ferrería, un caserío y 34 hectáreas de monte comunal, al que se accede por un puente de piedra de sillería. Se trata de un patrimonio de valor histórico y cultural al que el pasado año la Dirección General de Cultura-Príncipe de Viana declaró como Bien Inventariado. Según esta institución, la estructura se remontaría a la época de Carlos II de Navarra, entre 1349 y 1387.

Tras pasar por varios propietarios a lo largo de los siglos, en 1892 fue adquirido por la Sociedad Mutua Contra Incendios de Leitza, conformada por el propio Ayuntamiento y un grupo de vecinos, a modo de inversión, para hacer frente a accidentes, incendios y desastres, un seguro de la época.

La compra de Ibero, con una inversión de 270.000 euros subvencionada el 30% por el Gobierno de Navarra, supuso la culminación de un proceso histórico, según señala Barriola. Los pleitos entre los propietarios de la torre y el pueblo se remontan cinco siglos. “Las primeras referencias de estos conflictos datan de 1536”, observa Barriola. Según se desprende de los documentos de la época, los dueños de Ibero extraían de los montes comunales de Leitza la madera y el agua que necesitaban para hacer funcionar sus ferrerías, con derecho a utilizar el río Urumea y las 426 hectáreas de monte comunal, origen del conflicto.

Los muros de Ibero guardan mucha historia. En su tiempo dio cobijo a Beltrán de Guevara, que defendió estas lindes junto con 40 caballeros y 100 guerreros. La decadencia de Ibero, principalmente de su ferrería, llegó en el siglo XIX con la industrialización. Por ello, los propietarios optaron por arrendar el caserío. Esta situación se mantuvo hasta finales del siglo XX, cuando se fueron sus últimos moradores. Desde entonces, la situación empeoró más, con el tejado de la torre desplomado y la vegetación apoderada de la zona.

Situada a orillas del Urumea cerca de Goizueta, frontera de malhechores tras la ocupación militar de Castilla en 1200 de Gipuzkoa, Álava y Duranguesado, esta torre fue destruida en varias ocasiones y vuelta a construir. El edificio actual se remontaría a la época de Carlos II, entre 1349 y 1387. En este lugar comenzó el ataque de los castellanos en la conquista de Navarra.

La madera de los bosques y la fuerza de las aguas vivas y rápidas de Leitza durante siglos hicieron funcionar las ferrerías, que transformaban el mineral en hierro. Ya en documentos del siglo XIV hay noticia de las ferrerías más antiguas como las de Urto, Urdiñola… o Ibero. Esta última fue declarada ferrería mayor en 1752. Entonces producía 114.300 kilos de hierro al año.

El pasado año la dirección general de Cultura-Institución Príncipe de Viana declaró como Bien Inventariado la ferrería, la torre y demás edificaciones del paraje de Ibero, al que se accede por un puente de piedra de sillería". 


"www.noticiasdenavarra.com"                                  
16-6-2015                                  
(resumen)                                  



2015-06-20

Tafalla


"Ekainaren 27an, ibiakoitzarekin, larunbatarekin,
eta gazteek antolaturiko jaiak medio,
hondar boladan han hemenka nabarmentzen ari den
Irunberriko "Altxatu" musika taldearen kontzertua izanen dute".


www.elinberri.eus




Andosilla
























"El colectivo "Andosillako Herriko Gazteak"ha organizado
para el sábado 27 de junio
con el apoyo de otros colectivos locales el Euskararen Eguna.

Los actos se iniciarán con el almuerzo popular a las 10:30 horas,
tras lo que se lanzará el chupinazo y se abrirán los talleres para los txikis.
Habrá pasacalles con txistus, gigantes y zanpantzar.
Habrá, además, un mercado de artesanía.
A las tres de la tarde será la comida popular,
a la que habrá que asistir con el ticket
que estará a la venta en los bares Ideas y Venus.
Por la tarde habrá txalaparta y bertsolaris.
Cerrarán la fiesta, al anochecer,
los grupos Eutse (Zizur), Kannibo (Cárcar) y Sukarra (Sesma)".



"gerindabai.blogspot.com"                                                  
16-6-2015                                                  
(resumen)                                                  


2015-06-19

Donapaleu


"Herriko Etxea uztailaren 17 eta 21 bitarteko jaiak
prestatzen ari dela eta, uneotan bi datu aipagarri dugu.
Alde batetik iazko jaietan 1.396,81eko soberakina suertatu zen.
Bertzaldetik, aurtengo jai batzordea honela osatu dute:
Mathieu Arotce nahiz Guillaume Bordenave lehendakariak,
Damien Urruty idazkaria eta Alexandra Iribarren diruzaina".


www.elinberri.eus




Oskorri





















"Euskal Herriko talde garrantzitsuenetakoa izan da Oskorri, hainbat belaunaldirentzako erreferentzialenetakoa. Herri musikatik edan duena, baina ez dena soilik horretara mugatu. «Oskorrin badakigu zer ez dugun egiten, baina inoiz ez dugu izan inolako ideologia musikalik. Argi izan dugu beti ez garela rock talde bat, pop talde bat, eta gure hanka bat beti dagoela tradizioan (...). Kantu asko guk egindakoak dira, eta guk egindako kantu horietan mila eragin aurki daitezke. Beraz, bi hanka edo bi zutabe horiekin egin da Oskorriren soinua eta estiloa: batetik, tradizioa, bai doinuen eta bai instrumentazioaren aldetik; bestetik, modernitatea, bai sortutako gauzetan eta bai sonoritatean eta instrumentazioan», adierazi zion Bixente Martinez Oskorri taldearen zutarrietako bat izandakoak BERRIAri 2011ko abuztuan.

Baina 40 urteko ibilbidean 30 diskotik gora kaleratu ostean, Oskorrik desegitea erabaki du. Natxo de Felipe taldearen sortzaile, abeslari eta arimak ez du erabakiaren arrazoien berri eman nahi izan. «Zirkunstantziak ez dira oso aldekoak kulturarentzat; zer esanik ez euskal kulturarentzat...», adierazi du Martinezek. Taldeko gitarrista eta mandolina jotzaileak ez du, halere, azalpen gehiago eman nahi izan. Jakinarazi dute, ordea, iraila eta azaroa bitartean agurreko zazpi kontzertu emango dituztela: aurrenekoa, Getxon, eta azkenekoa, Bilbon, taldearen jaioterrian, hain zuzen —laster zehaztuko dituzte datak eta tokiak—.

Orain hilabete batzuk hartu zuten erabakia Oskorrikoek. Dantza kontra dantza (Elkar, 2011) izan zen azken diskoa —DVD bat ere bazuen—, eta lan horretako hamalau kantuetan Frantziako Iraultzan galdutako doinu eta dantzen «bertsio modernoa» ondu zuten, Baztango Dantzariekin batera. «Oskorriren lanik landuenetakoa da», aitortu zuen De Felipek orduan.

Duela bi urtekoa da taldearen azken proiektua. Gabriel Aresti bizsitan emanaldian, Gabriel Arestirekin eta haren eraginez sortutako kantuak eskaini zituzten, «nostalgiarik gabe baina hurbiltasunez». 2013ko otsailean estreinatu zuten. Sasoi bertsuan, pare bat hilabete geroago, Oskorrirekin pilatutako esperientziaren ondorioz ikasitakoez mintzatu zen De Felipe BERRIArekin, 2013ko apirilaren 5ean argitaratutako elkarrizketan: zentsura ofizialaz, ETAk haien aurka egindako atentatu saioez, igarritako kulturarekiko axolagabekeriaz eta sorkuntzak dakartzan sakrifizioez, besteak beste. Hauek esan zituen, adibidez: «Herri honetan, kritika ideologikoaren eta atentatuaren arteko muga oso lausoa zen»; «Ni intseguritate absolutuan bizi izan naiz, eta bizi izan naiz nire emaztearen soldatari esker»; «Guk kontatzeko ditugunak askoz ere larriagoak dira kontatu ditugunak baino»; «Gure nostalgia nagusia da lastima bat dela karpetan dauzkagun sei-zazpi proiektu horiek publikatu ezina»; «Euskal kulturaren kontu hau da gezur ikaragarri bat».

Gabriel Aresti lagun zuenaz ere hitz egin zuen De Felipek. Taldearen lehen disko luzean, Gabriel Arestiren oroimenez-en (1976), haren poemak musikatu zituzten. Izan ere, hasieran, poeten (Gabriel Aresti, Bernat Etxepare, Jon Mirande, Joseba Sarrionandia, Koldo Izagirre, Joxe Austin Arrieta...) testuak baliatzen zituzten —Xabier Amurizarekin ere estuki lan egin zuten—, baina, urteek aurrera egin ahala, tarte handiagoa egin zieten bai kantu herrikoei, bai eta bertsolarien (Jon Sarasua, Jon Maia, Maialen Lujanbio...) eta beste idazle batzuen hitzei ere (Harkaitz Cano).

Argitaratutako bostehun bat kanturen ondarea utzi du Oskorrik, eta, ibilbide oparo horretan, antzerkirako, zinemarako eta haurrentzako ikuskizunetarako musika ere landu du. Gainera, haien zenbait kanturen bertsioak egin dituzte: Celtas Cortosek Aita semeak, eta Ruper Ordorikak Emazurtz, adibidez.

Ikurra, halere, agur esatera deliberatu da. Zera adierazi zuen duela bi urte De Felipek: «Gu ez gaude bukatzeko asmotan. Egoera dago gu akabatzeko puntuan. Guk ez dugu inongo asmorik akabatzeko».



"www.berria.eus"                                
2015-6-16                                
(laburpena)                                



2015-06-18

Iruñea


"Ekainaren 29tik uztailaren 2rat
Donibane Kirol Elkarteak
6 eta 16 urte bitartekoendako
Pilotari Campus eskainiko du,
eguneroko egitaraua ondorengoa izanen delarik:

09:00etan harrera eta aktibitateen hasiera.
11:00etan hamaiketakoa.
11:30etan aktibitateak.
13:00etan igerilekua.
14:00etan jardunaldiaren bukaera.

Irakasleak:
Juan Martinez de Irujo, Patxi Eugi, Peio Martinez de Eulate nahiz Fernando Goñi.

Pilotari Campus honen xedea era trinko batez oinarriko eredu teknikoak landu,
eta ahalik eta gehien jokatzekotz zein lehiatzekotz gaitasunaren hobetzea da.
Hori guzia lagunen eta entrenatzaileen arteko
elkartasun eta bizikidetasun giroan gauzatuko da.
Horrezaz gain, bertzelako aktibitateak ere antolatuko dira:
pilotarekin loturiko hitzaldiak eta eztabaidak
(prestakuntza fisikoa, takoen jartzekotz teknikak eta abar)".


www.elinberri.eus


II Ciclo Coral Emilio Arrieta


"Durante los próximos días se va a celebrar el II Ciclo Coral Emilio Arrieta en Puente la Reina-Gares. El ciclo está organizado por la citada coral y va a celebrarse en la iglesia de Santiago Apóstol de Puente la Reina hoy y los días 20, 27 de junio y 4 de julio de 2015 a las 20.00 horas".

La Coral Elkarrekin Abesbatza, de Berriozar estrenará esta tarde el ciclo. Esta coral nació en 1987 a raíz de una convocatoria popular. Inicialmente tomó el nombre de Elkar formando parte de la Agrupación Musical junto con la banda, grupo de txistularis y acordeones. En el año 2008 dejó de pertenecer a la agrupación y se constituyó como asociación con la denominación actual Elkarrekin (juntos, unos con otros). Durante estos años ha realizado numerosos recitales.

Ya el 20 de junio será el turno de la Coral Erreniega de la Cendea de Cizur y el 27 de junio le tocará a la Coral Elekun Abesbatza, de Legorreta. Para terminar tendrá lugar un recital de la coral anfitriona, que será el 4 de julio.

Desde la organización animan a los aficionados a la música a acudir a los diferentes recitales. “Va a ser un bonito aliciente para disfrutar de la música coral a través de estas cuatro jornadas de las que esperamos poder contar con la máxima audiencia”, indican desde la organización".


"www.noticiasdenavarra.com"                    
14-6-2015                    
(resumen)                    



2015-06-17

Joseba Aurkenerena


"Joseba Aurkenerena Barandiaran'-en agiri berria irakurgai".


www.elinberri.eus



Garazi


"Garaztarrak" dantza taldea 60. urteurrena ospatzen ari da.
Errate baterakotz, ekainaren 6an, igandearekin,
kalejira, dantza erakustaldia, afari askaria
eta iluntzeko dantzaldia profitatu ahal izan dute.


www.elinberri.eus




Nazar


Modestok argibide hau helarazi dit.
Modesto me ha hecho llegar esta información.

Esker mila Modesto!


----------------------------------------


"He encontrado una prueba, no me hacía falta haberla encontrado para estar seguro y convencido de que era así, que muchos términos en euskera han desaparecido de nuestro lenguaje. Pero lo cierto es que la he encontrado sin querer. Al ver las escrituras realizadas en 1969 de una pieza de Nazar, aparece un término que nunca lo había oido en el pueblo, y que ya ha desaparecido.

Se trata de la pieza en Nazar conocida como de las Herrerías, en los papeles como Yagares, tal vez lo lógico fuese Oyagares, no lo sé. Bueno, el caso es que en las citadas escrituras dice que tal pieza de José Luzuriaga Lacalle linda con las fincas de Engracia Carlos, Emilio Arzoz Iturmendi, Benedicto Unsuain Ros y el CAMINO DE OYAGAZU.

Oiagazu, término olvidado para todos, y que se ha mantenido en los papeles. ¿Cuántos términos euskéricos, al no saber su significado se han ido olvidando y se han sustituido por otros actuales, de más fácil pronunciación y que en castellano tienen un significado entendible?

Este por lo menos lo hemos recuperado, aunque a decir verdad me cuesta identificar cual es el camino de Oiagazu, pues tal vez los lindantes de este camino se lo hayan apropiado y lo hayan convertido en finca propia, aunque todavía aparezca en las escrituras. Este no es el primer caso, conozco otros casos en Nazar. Caminos que existen en los papeles, pero que en la realidad, y especialmente si atraviesa una sola finca han sido apropiados y a correr...".


"http://berrotza.blogspirit.com/archive/2015/06/03/oiagazu-nazar-3048864.html"


"Antiguo lugar de señorío realengo, documentado en los siglos XII y XIII con la grafía "Naçarr". Sus vecinos fueron autorizados por el rey Sancho el Sabio (1176) a poblar Los Arcos con el mismo fuero que los de esta villa. Sin embargo, siguió inscrito en Navarra cuando el partido de Los Arcos pasó a depender de Castilla (1463). Formó parte desde entonces del valle de la Berrueza, del que formó parte hasta 1665, en que compró al rey la jurisdicción criminal por 250 ducados y, consecuentemente, tuvo administración separada. Al comenzar el siglo XIX sus justicias eran nombradas por el virrey a proposición de la villa. El 27 de octubre de 1822 fue escenario de una de las más desafortunadas acciones de la División de Navarra durante la guerra realista, al ser batida en retirada por el general liberal Quesada. En 1847 tenía escuela, dotada con 490 reales; servían la parroquia un abad, de provisión de los vecinos, y tres beneficiarios. Aún carecía de carretera entrando el siglo XX. Contó con un hospital, del que existe constancia a fines del siglo XVIII".


"http://www.nazar.es/patrimonio_historia.html"




2015-06-16

Noleskine


"Noleskine'-ren agiri berria irakurgai".


www.elinberri.eus



Uharte Iruñea


"Ekainaren 23an, asteartearekin, 18:00etan,
San Juan plazako karpan
eta Berdintasuna Kultur Elkarteak antolatzen duen
Euskararen Astearen testuinguruan
Pirritx, Porrotx eta Marimotots ezagunek
"Txo, Mikmaktxikia" ikuskizuna eskainiko dute.

Ekainaren 24an, asteazkenarekin, 20:00etan,
Kultur Etxean eta Berdintasuna Kultur Elkarteak antolatzen duen
Euskararen Astearen testuinguruan "Loreak" filma eskainiko dute.

Ekainaren 25ean, ortzegunarekin, 18:00etan,
San Juan plazako karpan
eta Berdintasuna Kultur Elkarteak antolatzen duen
Euskararen Astearen testuinguruan
LH-6. mailako ikasleek Bertso-saio Txiki eskainiko dute.

Ekainaren 27an, ibiakoitzarekin, larunbatarekin,
San Juan plazan eta Berdintasuna Kultur Elkarteak antolatzen duen
Euskararen Astearen testuinguruan
Euskal Kirol eta Kultur Jaia eskainiko dute:

18:00etan haur eta gazteen arteko herri-kirol parte hartzailea.
19:00etan Nafarroa Garaiko lokotx biltze txapelketa
nahiz Euskal Herriko arpana txapelketaren kanporaketa.
19:00etatik aitzina sagarnoa eta Iragiko "Atekoa" gasna dastaketa.
20:00etan Kantuz koadrilen topaketa.

Ekainaren 28an, igandearekin,
eta Berdintasuna Kultur Elkarteak antolatzen duen
Euskararen Astearen testuinguruan Euskararen Eguna ospatuko dute:

09:00etan goiz soinuak: Uharte Iruñeko dultzaina jotzaile nahiz joaldunak.
10:00etan eskulangintza-azoka eta hainbat tailer.
11:00etan kalejira: Uharte Iruñeko erraldoi eta kilikiak, dantzari tikiak,
dultzaina jotzaileak, txistulariak, Ortzondo dantza taldea, Gurasoen dantza taldea,
Amaiur dantza taldea, Txalaparta tailerra, txaranga Berria.
12:00etan jaialdia San Juan plazan.
14:00etan tikiendako bazkaria San Juan plazan.
14:30etan herri bazkaria San Juan plazan. Bazkalostean akordeoilaria.
Garro kioskoan txartelak salgai (ekainak 24 arte).
16:00etan haurrendako jolasak: Bazen behin herri bat.
18:00etan jauziak eta euskal dantzak.
19:00etan kontzertua: Trikidantz taldea".


www.elinberri.eus



Doneztebe


"Ekainaren 22tik irailaren 4ra bitarte
udako ludoteka zerbitzua martxan egonen da Donezteben.
Goizeko 9etatik 2etara, 3 urtetik 12 urte bitarteko umeendako
zuzendutako zerbitzua antolatu du Udalak.
Ekainaren 19a baino lehen eman behar da izena.

Prezioari dagokionez aipatu behar da uda osokoa 150 eurokoa dela,
(hilabeteka behar izanez gero 80 euro hilabete osoa edo 40 euro erdia).
Horretaz gain, familia bereko bigarren haurrarengatik %25eko deskontua ezarriko da
eta hirugarrenagatik %50ekoa.
Interesatuek heldu den ekainaren 19a baino lehen
izena eman behar dute bertako bulegoetan".


"www.erran.eus"                           
2015-6-9                           
(laburpena)                           



2015-06-15

Lapiko artean


"Lapiko artean' -en agiri berria irakurgai".


www.elinberri.eus




Baigorri Garazi


"Elkarte batek Herri elkargoaren diru-laguntza bat galdegin nahi badu,
ekainaren 30a aitzin egin behar du, beharrezko gehigarri eta frogagiriak helaraziz".


www.elinberri.eus


Miranda de Arga






























"En la mañana de hoy domingo 7 de junio
se ha colocado en el zaguán del ayuntamiento de Miranda de Arga
una placa que recuerda a los concejales y trabajadores municipales
que fueron en 1936 víctimas de la represión franquista.

El acuerdo, tomado por la corporación en aplicación de la Ley Foral
aprobado el 4 de diciembre del pasado año,
incluyó, a propuesta del grupo municipal de la Agrupación Arga,
a los que fueron destituidos o represaliados,
junto a los tres concejales y el juez de paz que fueron asesinados.

La placa recuerda a doce mirandeses, que según la declaración institucional,
"forman parte de la selecta pléyade de navarros y navarras
que, al morir por la libertad y la justicia social,
mayores aportaciones han realizado a favor del bien común en nuestra tierra".



"gerindabai.blogspot.com"                      
7-6-2015                      
(resumen)                      



2015-06-14

Felipe Garcia Sadaba


"Berrogeita hamar urteko lana medio, "Alkartasuna" fundazioak
"Hilario Olazaran" taldekidea nahiz "Ereintza" abesbatzakidea den
Felipe Garcia Sadaba txistulariari domina eskaini dio".


www.elinberri.eus



Arantzadi


Vista de la nueva pasarela tendida sobre el río Arga.






















"Según la nota de prensa hecha pública por el Ayuntamiento, la pasarela peatonal y ciclable “conectará diferentes barrios de la ciudad a través la calle Errotazar, con el interior del meandro de Aranzadi, en la zona de las huertas sociales”.

La ejecución de las obras, a cargo de la UTE Apezetxea Anaiak S.L - Gogor, han supuesto un gasto de 854.726 euros, “de los que un 80% correrán a cargo del Programa Operativo Fondo de Cohesión 2007-2013 de la Unión Europea”.

Una vez instalado el nuevo elemento (que tiene su embarque en el encuentro entre las calles Errotazar y Ansoain y su desembarque en el extremo Oeste de la plaza de los Manzanos, ya dentro de la extensión del parque), restará únicamente para su adecuación definitiva “colocar in situ la iluminación empotrada y las barandillas de la pasarela”.

Eso sí, hasta que la obra quede definitivamente acabada faltan varias tareas. En primer lugar la colocación de los acabados granallados y oxidados que “se han hecho ya en taller”. En segundo término, los trabajos para la urbanización de la zona afectada de la calle Errotazar “y la reordenación vegetal del punto de desembarque, en el interior del meandro”.

La pasarela, denominada en un principio L Mental, es una propuesta firmada por los arquitectos Juan José Peralta Gracia, Andrés Ayesa Pascual y Raúl Escribá Peyró, que se adjudicó en mayo de 2014 el concurso de ideas convocado por el Ayuntamiento de Pamplona para esa infraestructura que pretende “incrementar la accesibilidad en la ciudad y mejorará el acceso al patrimonio fortificado en su confluencia con el Parque de Aranzadi y del Parque Fluvial”.

El proyecto, cuya adjudicación se hizo pública el 30 de octubre del año pasado y cuyo plazo de ejecución se preveía en 160 días, incluye dos brazos ortogonales y contrapuestos que se articulan en forma de L, “uno de hormigón paralelo al curso del río, ubicado en una zona inundable, y el otro -en acero cortén granallado- que salva el cauce fluvial y se configura como una pasarela recta y horizontal”.

El proyecto también incluye la construcción de las 60 casetas para aperos del anillo exterior del meandro, y que darán servicio a las “huertas sociales".


"www.noticiasdenavarra.com"                
5-6-2015                
(resumen)                


2015-06-13

Berriozar


"Ekainaren 27an, ibiakoitzarekin, larunbatarekin,
Euskal Dantzarien Biltzarrak antolatzen ohi duen
eta 2015i dagokion Euskal Herriko Dantzari Eguna ospatuko dute.
Elkargune ezberdinetan antolaturik, hamaika ekitaldi ikusgai,
inguratuko direnek 11:00etatik 23:30etarat dantzaz gozatu ahal izanen dute".


www.elinberri.eus



Sanferminetan kantari


Mezu hau postaz heldu zait,
irakurleei luzatu nahi dizuedalarik:



"IRUÑEKO JAIETAN KANTARI / SANFERMINETAN KANTARI

Ohi bezala, ORREAGA FUNDAZIOtik, uztailaren 11an, larunbata, Iruñean eginen dugun kantujirara deitzen zaituztegu, aurreko urteetako antzeko ibilbidearekin. Behin amaituta, kalean bazkari herritarra prestatu dugu, San Jose Plazan (katedralaren ondoan). Bazkaltzeko aurretik izena ematea beharrezkoa da. Ongi antolatzeko ondoren adierazten ditugun xehetasunak kontuan hartzea eskertuko genizueke.

Kantujira: 12:00etan, Merkatu Zaharraren plazatik (Udaletxearen atzeko aldean).

Bazkaria: 14:30etan (euria eginez gero, Zizur Nagusiko ikastetxeko patioan).

Plateraren prezioa: 22 euro.

Ordaintzeko modua: Sarrera Laboral Kutxako beheko kontuan

IBAN: ES1430350052690521052966

BIC: CLPEES2M

Telefonoz edo internet bidez txartelik ez da gordeko.

Ordaintzeko epea: UZTAILAREN 8RA ARTE, egun hori barne. Egun horretan sarrera hori agertu beharra dago (transferentzia, internet, kutxazain eta abarren bidez ordaintzen duenak egun horretarako sartuta egonen dela ziurtatu beharko du).

Sarrera egitean, izena edota deitura, marratxoa eta pertsona kopurua jarri behar dira. Adibidez, J. Agirre-5 (testu hau besterik ez jarri).

Taldean etorriz gero, diru sarrera batera egitea ongi legoke, datorren lekua adierazita, izena jarri beharrean. Adibidez, Donostia-115. Taldea elkarrekin datorren jendea da.

Egun horretan, kantujiraren aurretik, banku ziurtagiria aldatuko dugu txartelen truke. Ez da beharrezkoa telefonoz edo internet bidez diru sarrera egina dagoela jakinaraztea".



2015-06-12

Esteribar


"Udalak ehiza barrutiaren eratzekotz proiektua aurkeztu du,
bertan sartu beharreko mugapeak hauek izanen bide direlarik:
Akerreta, Antxoritz, Arleta, Bentaberri, Errea, Ezkirotz,
Gendulain, Idoi, Ilarratz, Ilurdotz, Irotz, Irure, Larrasoain,
Setoain, Sorauren, Tirapegi, Zabaldika, Zai eta Zuriain".


www.elinberri.eus



Oberena: exposición


"Este viernes, a las 18:00 horas, tendrá lugar en la Ciudadela de Pamplona
el acto de apertura de la Exposición Oberena 75 Aniversario
que estará abierta hasta el sábado día 27 de junio.

Repartidos entre la Sala de Armas, Pabellón de Mixtos, Polvorín y Horno,
29 artistas de Oberena van a exponer sus obras para disfrute de los pamploneses,
mostrando una dimensión cultural de nuestra Institución para muchos desconocida.

Los horarios en los que podrá visitarse la Exposición son:
 De martes a viernes de 18:30 a 21:00 horas.
 Sábados: de 12:00 a 14:00 horas y de 18:30 a 21:00 horas.
 Domingos: de 12:00 a 14:00 horas.
 Lunes: cerrada.

La Sala de Armas, en su planta baja, acogerá las obras de los siguientes pintores:
Carmelo Astráin, Joaquín Lecumberri, Josune Iribarren y Pedro San Martín.

En la 1ª planta, expondrán los siguientes pintores: Ignacio Cía, Santiago Cía, Cristina Cidriáin, Ignacio Echauri, Jesús Mª Ecay, Reyes Del Val, Sergio Iturri, Begoña Munárriz, Marian Fernández, Karmentxu Fernández, Fco. Javier Núñez, Ana Osés, Itziar Pagola, Rubén Pascual, Mª Pilar Rípodas, Mª Isabel Vallés y Miren Kontsesi Vicente.

Además, y también en la 1ª planta, expondrá sus obras en talla de madera José Javier Goyeneche.

El Pabellón de Mixtos, en su planta baja, acogerá una muestra del fondo de vestuario del grupo de dantzas, mientras que en la 1ª planta ofrecerán sus obras los siguientes fotógrafos: Iñaki Alfaro, Daniel Fernández, Igor Begiristáin, Andrés Pfeiffer y Eugenio Zúñiga.

El Polvorín acogerá trabajos en cerámica de Estrella Los Arcos, Karmentxu Fernández y Reyes Del Val.

Además, Sergio Iturri expondrá una muestra de sus trabajos en piedra y estelas.

Por último, en el Horno, Alicia Otaegui expondrá una obra alegórica al deporte de Oberena".







Semana de Música Antigua


"Ya se ha presentado la XLVI Semana de Música Antigua de Estella
que este año se celebrará entre el 1 y el 13 de septiembre.

En esta edición el programa se presenta muy variado
con propuestas que van desde una ópera para todos los públicos
hasta algunas de las obras más bellas de Bach.
Además, se une la versión concierto del Misterio de Obanos, que cumple 50 años.

A parte de los conciertos, habrá un taller de danza histórica y unas conferencias
y cine sobre aspectos de la vida y la música en las cortes de Felipe IV y Luis XIV.

Tampoco faltarán en esta ocasión los espectáculos de música y danza
por las calles de la ciudad del Ega.

Las entradas y abonos se pueden comprar ya a través de la web www.culturanavarra.es
y tienen un precio de 85 euros el abono completo, con 5 conciertos en la iglesia de San Miguel,
49,50 euros el medio abono en el que van incluido tres conciertos de la iglesia San Miguel
y luego se pueden coger entradas sueltas que van desde los 3 euros.

Para poder comprar un abono o un medio abono hay que hacerlo antes del 30 de agosto,
día que se acaba el plazo de los abonos on line".


"www.plazanueva.com"                     
3-6-2015                     
(resumen)                     



2015-06-11

Nafarroaren historia


"Nafarroaren historia'-ren agiri berri bat irakurgai".


www.elinberri.eus




Baigorri


"Herriko Etxeak egin beharreko lan batzuk aho batez onartu ditu,
bertzeak bertze ur araztegian, bai suhiltzaileen egoitzaren ondoan
bai bidegurutzeko postuan bai "Arcé" hotelaren ondoko postuan,
edota kanpineko ur-berotegiko erregailua
nahiz ur berogailuaren aldaketei dagozkienak".

www.elinberri.eus


Junio 2015


José Javier me indica que si estos días no hablo del tiempo, no tengo remedio.
Y tiene toda la razón, porque tras un mayo ligeramente cálido,
nada especial en cuanto a las temperaturas,
pero que nos dejó una situación de muy preocupante sequía,
los primeros nueve días de junio han marcado casi tres grados por encima,
además de no llover ni una sola gota de agua, por lo que tan temprano verano,
como digo con temperaturas medias típicas de pleno julio o agosto,
unido a lo que se podía calificar como una pequeña "pertinaz" sequía,
daban muchísimo que hablar, escribir y reflexionar.

Ahora bien, tras ello, ayer, 10 de junio, llegó la vuelta.
Con una temperatura media cuatro grados por debajo de lo normal,
entre truenos y fuertes chaparrones se han detallado 63,6 litros.
Como lo que llueve normalmente en todo junio son 59,
ésto quiere decir que en un día, ayer, ha llovido más que lo que debe
para todo un mes típico de junio. Vaya, se acabó la sequía. De golpe.

Hasta las piscinas de la capital navarra habían adelantado su apertura estival,
incautos, ingenuos, si es que no aprenderemos nunca...

Para colmo, y aunque las temperaturas están subiendo un poco,
hoy día 11, hacia las 10 de la mañana llevábamos recogidos otros 21,6 litros,
así que como vaticinan para tarde y noche más tormentas,
puede que entre ayer y hoy se contabilice el doble de lluvia
que lo que suele hacer en un tradicional mes de junio completo.

Ojo, porque siguen dando precipitaciones abundantes los próximos días...

En definitiva, querido José Javier, "ha llegado Paco con las rebajas".
Tan risueño como inesperado y repentino verano nos da tregua
y de la sequía quizá pasemos a las inundaciones.
Ay, el cereal, de achicharrarse puede pasar a pudrirse...

O, dicho de otra manera, los últimos años, desde final de invierno,
parece que si no llueve calienta, pero que las precipitaciones están creciendo,
disparándose las medias anuales incluso hasta el doble de lo habitual,
aunque no se produzcan de manera constante sino de cuando en cuando.
Y, las temperaturas, permanecen templadas casi todo el año.

Si a finales de junio vuelve a hacer calor, cuidado en los sanfermines...

Seguiremos informando...



Larraiza Dantzari Taldea


Dantzaris de Larraiza, bailando durante las Ferias de San Andrés.













"Larraiza Dantzari Taldea de Estella-Lizarra está inmerso ya en al celebración de su 50º aniversario, que tendrá lugar el año próximo. Para ello, han empezado a moverse para conseguir un censo histórico de todas las personas que han pasado por el grupo en estas décadas.

Con el objetivo de intentar localizar a todos , piden que se pongan en contacto con el grupo a través del teléfono 669 283126 (preferiblemente a través de SMS o WhatsApp, indicando nombre, apellidos y fechas en la que se formó parte de la agrupación). También pueden enviarse lo datos por correo electrónico a larraiza.dt@hotmail.com

De cara a la celebración del aniversario, se están preparando actividades para finales de este mismo año y también para 2016, como un espectáculo en los cines Golem, un calendario, un nuevo baile, una revista, una exposición de fotografías, un festival con grupos invitados en las Ferias de San Andrés o una fiesta por el aniversario con una multitudinaria comida. Algunas de estas actividades todavía tienen la fecha sin confirmar.

En estos momentos, Larraiza cuenta con alrededor de un centenar de dantzaris de diferentes edades, ya que en los últimos años se ha incorporado “mucha gente” al grupo txiki. Según se recoge en su web, el grupo municipal de danzas pasó a depender del Club Montañero en el año 1966 y fue en 1986 cuando adoptó su nuevo nombre, el que todavía hoy conserva".


"www.noticiasdenavarra.com"                          
2-6-2015                          
(resumen)                          


2015-06-10

Arakil



"Aspaldiko Arakil udalerria egungoa baino hagitzez handiagoa zen.
Horrela, Uharte-Arakil 1355. urtean bereizi zen, eta Irañeta 1734. urtean.
Berantago, 1996 inguruan, Irurtzun ere bertze udalerri bilakatu zen,
biztanlego aldetik Arakil biziki ahularaziz.

Izan ere, egun, eta mila lagun ez duen Arakilen baitan, honako populazio guneak dira:
Aizkorbe, Egiarreta, Ekai, Errotz, Etxarren, Etxeberri, Hiriberri, Ihabar,
Izurdiaga, Murgindueta, Satrustegi, Urritzola eta Zuhatzu".

www.elinberri.eus



Peter Bakker




























"Duela anitz urte oso ondo euskaraz hitz egiten nuen, baina orain dena ahaztu dut. Donibane Garazin behin pasaportea erakutsi behar izan nuen ez zutelako sinesten holandarra nintzela".

Peter Bakker Danimarkako Aarhus Unibertsitateko hizkuntzalaria da, euskararen alorrean aditua, baita ahozkotasun arloan ere. Atzerrikoen doinuaz eta hitzak bi aldiz pentsatuta, baina euskaraz esaldi bi jarraian esateko gai da.

"Hizkuntza bat ikertzeko orduan oso zaila da zortzi mila urte baino gehiago atzera egitea, erregistro gutxi baitago", aipatu zuen. Baina baieztapen horrek badu ñabardurarik: "Hizkuntzek garapen izugarria dute, baina sintaxiaren, esaldien, aditzen eta osaketaren ordenari erreparatuz gero, zientzialari askoren arabera 30.000 urte atzera ere egin daiteke". Eta jarraitu du: "Zantzu zenbaiten arabera, Papua Ginea Berrian, Afrikan eta Amerikan antzekotasun handia zuten hizkuntza familiak izan ziren data hori baino lehenago".

Euskararen presentzia, Europa, munduan zehar izandako migrazioak, bai eta sorrera bera ere aipatu zituen Bakkerrek elkarrizketan zehar. "Euskal Herrian euskararen presentziari dagokionez, beste zientzia batzuk, batez ere arkeologia, ikertzen ari dira protoeuskaldunen zantzuak bazirela lurralde honetan, hots, euskara baino lehenagoko hizkuntza zerabilten gizakiak, ondoren euskara bilakatu zenarenak", aipatu zuen. Nolanahi ere, aditu honentzat zinez zaila da hizkuntza baten ibilbidean atzera egitea. "Duela 2.000 urteko euskara orain ezagutzen dugunaren oso desberdina zen eta orain dela 4.000 urtekoa, are desberdinagoa. 40.000 urte atzera egingo badugu, argi dago euskararen aurreko hizkuntza batez ari garela, protoeuskara deitzen zaiona".

Duela 60.000 urte inguru hasi zen gizakia Afrikatik munduko beste tokietara mugitzen, beste lurraldeetara hedatzen. Bere aburuz, garai hartan hizkuntza komun bakarra erabiltzen zuten bertako biztanleek, gerora hartu zituzten bizileku berrietako hizkuntzekin zerikusia izango zuena. "Litekeena da garaiko protoeuskarak, duela 40.000 urtekoak, harreman gehiago izatea Papua Ginea Berrian hitz egiten zen hizkuntzekin eta ez hainbeste gaur egun ezagutzen den euskararekin", aipatu zuen. Jakina da, baina, euskara familia bakarreko hizkuntza dela. "Munduan 7.000 hizkuntza daude, 419 familiatan banatuta. Familia horietan hizkuntza ugari biltzen dira. Ez da euskararen kasua, ez baitu beste inorekin harremanik", gaineratu zuen.

Sorrera: non, noiz, nola

Hizkuntzalariengan sortzen den ezbai nagusia da hizkuntza sortzen denetik eta oso denbora gutxira adarkatu egiten dela, dialektoak sortuz. "Oso zaila da hizkuntza baten erroraino joatea". Euskararen sorkuntza, nondik datorren, egungo misteriorik handienetakoa. Bere inguruan hamaika teoria, eta Bakkerrek ere bota zuen berea. "Litekeena da Afrikatik duela 60.000 urte atera zen gizakiak hizkuntza komun bat hitz egitea eta hizkuntza horrek jarraitutasuna izatea euskarara iritsi arte. Baina are zailagoa da hizkuntza bat noiz eta non hasten den zehaztea". Eta gaineratu zuen: "Egiturari erreparatuz gero, badirudi duela 30.000 urte inguru sortutako hizkuntza dela".

Denbora dimentsio horietan ikerketak egiterakoan kasik alferrikakoa da idatzita dauden testuetan kontsultak egitea, gehienez 700 urteko antzinatasuna baitute euskarazko idazkiek. Zientzia desberdinen lankidetza beharrezko ikusten du Bakerrek azterketak burura eraman ahal izateko edo emaitzak ikusteko, bederen. "30.000 urte atzera eginez gero, euskararen egiturak antzekotasun handia du munduko lurralde desberdinak okupatu zituzten gizaki horien hizkuntzekin", adierazi zuen.
Euskaldunak eta Europa. Nondik nora sortu eta hedatu ziren? Berak argi du erantzuna. "Azken glaziazioan, Europa ia osoa izotz azpian geratu zen, leku batzuk izan ezik: euskal babeslekua (egungo Euskal Herria), Balkanak eta Errusiako zenbait inguru. Izotzaldi hura desegiten hasi zenean, talde etniko horietatik abiatuta hedatu zen Europako populazioa. Eta horretan lanean ari dira hizkuntzalariak eta batez ere genetistak, talde kultural horien migrazioak nola gauzatu ziren lurmentzea gertatzen ari zen leku horietara. Duela 20.000 urte inguruko gertakizunez ari gara", amaitu zuen Bakkerrek".


"www.kazeta.eus"                                
2015-6-2                                
(laburpena)                                


2015-06-09

Andoni Uzkeda


"Andoni Uzkeda Mateo'-ren agiri berria irakurgai".


www.elinberri.eus



Araitz


"1714ko uda hagitz euritsua izan bide zen.
Ondorioz, lurra mogitzen hasi eta luizi batek
Araitz udalerriaren baitan kokaturik dagoen
Intza herriko erdigunea desagerrarazi zuen.
Etxe arruntak nahiz baserriak, berriz, salbatu ziren
eta, antza denez, ez zen zauritu edota hildakorik izan".


www.elinberri.eus



Bidasoaldea: bertsopaperak


Baztan-Bidasoko XXVIII. Bertsopaper lehiaketako saridunak, Berako Kultur Etxean.

















"Bortzirietako Bertso Eskolak eta Berako Kultur Batzordeak Bortzirietako Euskara Mankomunitatearekin batera antolatutako Baztan-Bidasoako XXVIII. Bertsopaper lehiaketako sariak banatu zituen ortziral arratsaldean Berako Kultur Etxean.

Guztira 74 lan entregatu da.
A mailan, (10 urte arte), lehen saria Lesakako Orti Arotzena Portuk eskuratu du, Nere etxeko kaosa lanarekin. Bigarren saria, Berako Amaiur Goñi Elortzak lortu du Txapelketa lanarekin. Lesakako Malen Igoa Fontanek epaimahaiaren aipamena jaso du, Urtebetetzea lanarengatik.
B mailan (11-14 urte), lehen saria Lesakako Iontxu Urrusolo Elgorriagak eskuratu du, Arroparen garrantzia bertso-xortarengatik. Bigarren saria Berako Ekhiñe Zapian Arlegik lortu du, Nerekin nahi zaitudalako lanarekin. Lesakako Iratxe Muxika Carrionen Ahizpa lanak aipamena jaso du.
C mailan (15-18 urte) lehen saria Lesakako Ane Telletxea Igoaren Euskara lanak jaso du.
D maila nagusian (18 urtetik goiti), iaz bezala, Berako Julen Zelaieta Iriarte nagusitu da, Hogeitabortz udazken bertso-xortarekin. Bigarren saria, Lesakako Aitor Arotzena Albitzuk lortu du Beti Gaztek 75 urte lanarekin. Berako Ixiar Elortza Jauregik epaimahaiaren aipamena jaso du, Legarreako Leizea lanarekin.

Sari banaketaren aitzinetik, Bortzirietako bertso eskoletako ttikienek antzerkitxoak egin zituzten. Etxalarko Landagain eskolako ikasleek Goazen antzezlana taularatu zuten, Labiagako bertso eskolakoek Marzelina emakume erraldoia eta Lesakako bertso eskolakoek Kaixo baserri zaharra. Ondotik, partehartzaileentzako berendua izan zen Beralandetan".


"www.noticiasdenavarra.com"                 
2015-6-1                 
(laburpena)                 



2015-06-08

Añorbe


"2007ko urtarrilean udala eta biarnoar hiria den Boeil-Bezing arteko senidetzea burutu zen.
Boeil-Bezing Biarnoko hiriburua den Pabe hiritik hagitz hurbil kokaturik dago,
hain zuzen ere Pabe erdigunetik pixka bat ekialderantz".


www.elinberri.eus



Thierry Biscary





























"Anhauzeko semea. Nolako familian sortua?
Ene aita laboraria da, behiak ditu. Ama idazkaria izan da orain arte. Aitak erretreta hartu du, baina behiekin segitu eta mozkinak zuzenean saltzen ditu. Belaunaldi horretakoek lana eta familia izan dituzte beti oinarri eta lana kenduta ez dakite zer egin. Hiru anai-arreben artean zaharrena naiz. Anaia gaztea duela bi urte itzuli da herrira bizitzera. Eraikuntza publikoak egiten dituen Tolosa Okzitaniako enpresa batean ari da lanean, energia berriztagarrien alorrean. Ipar Euskal Herrian eta Biarno eskualdean merkatua zabaltzeko proposamena egin zion enpresari eta herrian bizi eta lan egiten du. Oso apustu interesgarria da. Nik neuk ere laborari lana eta turismoa uztartzeko landetxe moduko bat egitea pentsatu nuen artista bilakatu baino lehen. Orain arte bizi izan naiz Euskal Herriko barnealdean eta beti sentitu dut tokiko ekimenak bultzatzeko beharra. Halakoetan zabiltzanean maiz nahi dizute politika etiketa bat ezarri, baina niri horrek bost axola. Herri txikietan abertzale izatea edo eskuindarra izatea baino garrantzitsuagoa da elkar ezagutzea eta elkarrekin gauzak egitea. Indar hori egin behar da, barnealdea husten ari delako. Egiten ez bada gazte guztiak joanen dira. Badugu behar gorri hori eta horretan sinesten dut.

Horregatik hasi zineten, esate baterako, Anhauzeko inauteriak antolatzen 2007an?
Donapaleun ikasi nuen joalduna egiten eta hori egin nahi nuen herrian, baina gure modura. Ohartu nintzen Europan bazirela halako kultur adierazpenak, baina Iparraldean hori soilik gazteek bultzatzen dutela eta bakarrik une jakinetan, urtean zehar lotura sozial gehiago egin gabe. Bertzalde ikusi nuen Antton Luku adiskidea oso lan ona egiten ari dela jendeari azaltzen zer diren gure antzerki eta musika ohiturak eta libertimenduak bultzatzen. Halako hausnarketa proposatu nuen eta horrela abiatu ziren inauteriak. Hiru lagun ginen hasieran eta taldea emeki-emeki handituz joan da. Orain hiru egun egiten ditugu. Gau batez ateratzen gara, biharamunean etxez etxe ibiltzen gara eta bildutakoarekin azken egunean paella handi bat eskaintzen diegu herritarrei. Anhauztarrentzat eginiko zerbait da eta bazen horren beharra. Gainera eraikin berriak egin zituzten herrian eta kanpoko jendea etorri zen bizitzera. Orain jendea hasi da gogoz parte hartzen inauterietan eta bestetan, eta etxe berrietako jende batzuk ere etortzen dira. Oso pozgarria da hori.

Donostian noiztik bizi zara?
Urritik. Urtarrilean Aretxabaletako neska batekin ezkondu naiz eta han bizi gara.

Aldaketa handia?
Bai, baina hirietan ere badira gauza asko egiten ahal direnak. Ni laborarien semea naiz, eta bertzerik ezin dut erran, baina badira jakintza batzuk berreskuratu beharko genituzkeenak. Horretarako, adibidez, produkzio talde txikietan bildu daiteke jendea, etxalde komunitario moduko batzuk egin eta gero han ekoizten dena banatu lan egin dutenen artean… Nekazaritza estentsiboaren logika nagusitu da, ordea. Beti handiago, beti gehiago da helburua. Aitaren etxaldean nik ikusten dudana da Europako diru-laguntzen behar handiegia dutela. Diru sarreren %65-70 Europatik etorritako dirua da. Horrek huts egiten badu, akabo. Horrekin batera, Europak ere erraten die zer landatu, zer erein behar duten toki bakoitzean. Ulertzen dut erosoa dela supermerkatura iristea eta denetik ukaitea, baina sistema hau noizbait eten egin behar da eta hori egiten ahal da. Ez naiz ameslari bat, hau ez baita urrun gure iraganean. Kalakanen ere logika horretan gaude, horregatik diskoa soilik saltzen dugu kontzertua bukatutakoan, jendeari zuzenean emateko eta haiekin solas egiteko.

Zer erran nahi diozue jendeari?
Gauzei balorea eman behar zaiela. Geuk geure musikari ez badiogu balorerik ematen nork emanen dio? Saltzaile arrunt batek? Jendeak jakin behar du haiek diskoarengatik ordaintzen dituzten 15 euroekin guk beste disko bat egin ahal izanen dugula edo apainketak aldatzen ahalko ditugula. Baina horrez gain, Kalakanekin adierazi nahi dugun beste mezua da musika egitea, kantatzea edo ongi pasatzea gure ardura dela eta gure esku dagoela. Jendeak gero eta gutxiago kantatzen du, errate baterako. Tabernetan orain ez du inork abesten, ezta hitz egiten ere kasik, musika altuegi jartzen dutelako. Iparraldean ere gertatzen zaigu, ez pentsa. Duela gutxi ikusi dut nik hori Garazi aldean. Baina horren aurrean galdetu behar dugu: nor da hemen bezeroa? Nor da kontsumitzailea? Badugu eskubidea tabernariari errateko ez dugula zaratarik egiten, kantatzen dugula eta hori ere on dela bere negozioarentzat. Ez gara ausartzen eta gauzak uzten dira espezialisten, profesionalen esku.

Kantuzale talde asko badira gaur egun, ordea…
Bai, eta gustatzen zait ikustea Baionan kantuz, Iruñean kantuz… eta halako ekimenak. Oso ederra da. Baina bitxia egiten zait jende guztia liburuxkarekin ikustea. Hori da Google edo Wikipediarekin egiten duguna: jakintza bat bilatzen dut, informazioa jaso eta lagunekin konpartitzen dut une jakin batez, baina nire memoriarekin ez dut lanik egiten. Ados naiz kantatzea gauza polita dela, baina lagunekin benetan konpartitu nahi baduzu behar duzu barneratu, zure gorputzetik pasarazi lehenbizi. Zeure buruan sartu. Aireaz gain edukia ere ikasi behar da. Onartzen dut batzuek horrela egin nahi ez izatea, baina gero ez negar egin inork ez badu gehiago kantatzen edo parte hartzen.

Euskararekin ere hori gertatzen da?
Eskuara dakiten batzuek ez dute erabiltzen ez dutelako aurkitzen haren baliorik. Nik lau hizkuntza dakizkit. Egiten dut kiskun-kaskun bat: batzuekin eskuaraz, besteekin frantsesez, ingelesez edo espainolez eta gehiago orain Donostian naizela. (Ez nuen uste hainbesteko lekurik izanen zuenik gaztelerak Donostian. Gu etortzen ginen besta egitera, euskal girora eta ez nintzen ohartzen). Ni eskolara frantsesez joan naiz. Jaio nintzen etxalde batean, nire aita-ama eskuindarrak dira eta uste zuten eskuara etxean ikasiko nuela. Orain, uste dut, ohartzen ari direla hori ez dela hain erraza. Beraiek ezagututako garaietan agian bai, baina gure garaian hautu zorrotza egiten ez bada transmisioa oso zaila da. 18 urterekin barnetegia egin nuen Arantzan. Behar nuen ikasi eta egin nuen indar hori. Horrek eguneroko bizitzan asko laguntzen dit. Nik nire bizitzarako nahi dut eskuara. Ez dizut zuri inposatuko. Zuk ez baduzu behar hori zure eskubidea da, baina nik nahi dut niretako. Zuk ere ez inposatu niri ezer. Gauzak galtzen dira eta nik erran nahi diot jendeari nahi duena egin dezala, baina kontzientea izan dadila gure hautuek ekartzen dituzten ondorioez. Hizkuntzarena hautu bat da, beste asko bezalakoa. Nik adibidez ez dut garirik jaten. Nire hautua da eta bizitza pasatzen dut jendeari esplikatzen zein kaltegarria izan daitekeen garia gorputzerako.

Kalakan taldeak oinarri du kantagintza tradizionala, baina gero berrikuntzak oso modu librean egiten dituzue.
Niretzako aski garrantzitsua da aske izatea. Hausnarketa batetik eta Labèque ahizpen aholkuetatik heldu da Kalakan. Taldea emeki-emeki osatu da. Europako sala klasiko ederrenetan hasi ginen Ravelen boleroa jotzen Labèque ahizpekin, gure txalaparta eta danborrekin. Hasieratik bertatik eskatu ziguten zerbait kantatzeko eta lehen egunetik arrakastatsua suertatu zen. Horren formala den musika klasikoaren mundura heldu ginen hiru baserritar gure betiko kanta eta gure txalapartarekin eta jendeak flipatu egiten zuen. Gure ilusioa transmititzen genien eta Labèque ahizpek, Katik bereziki, lehen momentutik esan ziguten hor altxorra genuela. Hori landu behar genuela eta gero gauza berriak sortu. Are gehiago erranen dizut: gu ari ginen Baionako kontserbatorioko perkusionista batekin, kaxa jotzen zuena, bera zen musika jakintsua, baina esan ziguten behar genuela musikari hori aldatu ez zelako eskualduna. Ondoren Brasilgo perkusioa menperatzen zuen batekin saiatu ginen. Hori oso interesgarria iruditu zitzaigun, baina gauza bera, ez zen eskualduna. Azkenean Jamixeli erran genion eta handik gutxira konturatu ginen berarekin dena errazagoa zela eskualduna delako, ez soilik euskaraz mintzatzen dela, baizik baita ere ezagutzen zuela zer erran nahi genuen eta nola. Orduan sortu zen gure lehen diskoa. Indar hori izan zen Madonnari ilusioa egin ziona. Haiekin bira egin aurretik lanean aritu ginenean, Jamixel etorri zen gure kantuaren moldaketa batekin eta berak esan zigun hori ez zela Kalakan. Madonnaren musikariek beren musika tresnekin indartu egin dute gurea, ahotsen harmonia bultzatuz edota bateriaz gure danborren soinua handituz. Gure indarra da gai izatea ahots hutsez eta danbor batzuekin jendea hunkitzeko. Gure nortasuna hori da eta horretan sinesten dugu.



Zuek etxean ikasi duzue abesten. Transmisioa Hegoaldean ahulagoa da?

Gure gizarte honetan kantua ikusgarri huts bilakatzen ari da. Ez da sinpleki bizitzen den zerbait. Preseski badut proiektu bat horren inguruan: “Erroak eta kimuak”. Musikari eta zinegile portugaldar bat ezagutu dut, Julio Pereiraren semea. Bera hasi zen jende arrunta filmatzen kantuz ari edo musika jotzen ari, toki desberdinetan. 1.800 bideo ditu jada eginak. Nik flipatu nuen Portugalgo aniztasuna ikustean. Ez dira kantari eta musikari onak, baina izugarri bizi dute barnetik eta zerbait heltzen zaizu. Horrek pentsarazi zidan non ote den gure oinarria: edonork edozein unetan abesten duen kantuan edo txistukatzen duen airean. Musika hortik heldu da, baina ez dugu hori baloratzen. Horregatik nahi dut hori ere egin hemen Euskal Herrian. Iduritzen zait Iparraldean transmisioa badela oraindik, baina pedagogia lana egin behar dela azalduz Antton Lukuk egiten duen bezala libertimenduak, Ziburuko maskaradak, pastoralak, bertsolaritza... zer diren, zertarako egiten diren. Garrantzitsua da belaunaldi berriei azaltzea eta zaila da. Borroka bat da.

Bi urtean behin egiten dugu kantaldi bat, musikari edo talde baten inguruan (Imanol Kantuz, Oskorri Kantuz…), eta era honetako bilkuretan esaten diet beti ez dugula ikuskizunean gelditu behar. Helburua da kantuz gozatzea. Hasten bazara musika tresnak sartzen kantatzeko modua mugatzen duzu. Eta gurea modu librean kantatzea da. Kantari tradizionalek hatsa hartzen dute nahi duten tokian eta hori ederra da. Mixel Ducau bere gitarrarekin Erramun Martikorenaren atzetik doa, eta hala behar du izan. Begiratu inguruan eta ikusi zer jende gutxi dagoen Jacques Brel bezala kantuak interpretatzen dituena; hori baloratu behar da. Musikariek lagundu egin behar diote kantariari, ez zer egin behar duen esan. Kantu tradizionala nortasun kontua da: zu zara zu eta ni naiz ni eta ez zaitut bortxatu behar ni izan zaitezen. Horrek aniztasuna ekartzen du eta horregatik pertsonaiak ikusten dira Pereiraren bideo horretan. Hor ez dago kopiarik, eta hemen aldiz, kopia asko ikusten dut nik.


Kantu bereziren bat zure bizitzan?

New Yorken bira prestatzen ginelarik, adibidez, beharra izan nuen “Agota” kantua ikasteko eta kantatzeko. Eta zentzu bat antzematen nion horri. Lehen aldia izan zen kantu bat ikasi eta abesten nuena. Oso intimoa izan zen. Iduritzen zait hain barneratua dudan istorio hori nire bizitza osoan gogoan izanen dudala eta badakit kantu horrekin segur norbait hunkituko dudala.


Zer aurkituko dugu Elementuak zuen bigarren diskoan?

Xumetasuna. Ahots hutsak, perkusioak, albokak, arnas bat hasieratik bukaerara arte. Formatu eta eduki desberdineko hamalau kantu daude. Batzuk oso antzinekoak dira eta besteak berriak. Helburua jendeari mezu bat helaraztea da beti: ama lurrarekiko atxikimendua edo amaren eta bere semearen arteko harremana, errate baterako. Zuzenekoak ere halako emozio desberdinak eskaintzen ditu. Behar ditugu gure sustraiak zaindu eta, era berean, behar dugu modernitatea, kanpora begiratu, harremanetan sartu eta kanpotik inspiratu".



"www.argia.eus"
2015-5-31
(laburpena)



2015-06-07

Ekonomia


"Ekonomia' agiri berri bat irakurgai".


www.elinberri.eus



Antzin


"Udalak bi kontzeju ditu, Antzin eta Mendilibarri".


www.elinberri.eus


Kanbo-Donibane Garazi




























"Maiatzaren 28an, Akitaniako eskualdeko lehendakaria den Alain Roussetek Baiona eta Donibane Garazi berriz lotuko dituen trenbidearen obrak bisitatu ditu. Hain zuzen ere, Kanbo Donibane Garazi trenbidearen lehen erraila pausatzeko Itsasura hurbildu da. Bere hitzen arabera, "Eskualdeko Kontseiluari esker aitzinatu den proiektua da". Ekimenean Kanboko auzapeza den Vincent Bruk, Baionako auzapeza den Jean-René Etchegarayk edo eskualdeko lehendakari ordea den François Maitiak parte hartu dute.

"Ez ditugu eskualdeko ibilbideak desagerrarazten. Akitania, bide berriak sortzen dituen eskualde bakarretariko bat dela uste dut", adierazi du Roussetek. "Trenaren aldeko apustuak" tokiko ekonomiari lagunduko diola gehitu du.

Hain zuzen ere, Donajakue Bidearen karietara, udan 2.500 bidaiarik trena hartuko luke. Biztanleei Baionako sarbidea errazteaz gain, ingurumenaren aldekoa dela adierazi du Roussetek.

"Errentagarritasuna duen ekintza publikoa da. Kutsadura gutxiago ukanen dugu, seguritatea ere eta gainera ehun urterako inbertsioa da", esplikatu du lehendakariak.

Eskualdeko kontseilaria den Alice Leiciaguecahar adierazpen horrekin bat dator. "Garaziko ekonomiarentzat onurak ekarriko ditu. Bidaiari anitzek hartzen ahalko dute, baina usaiak aldatu beharko dira. Gainera, liluragarria den bidaia da", esplikatu du.

2008ko kontu-ikustatze batek Baiona-Donibane Garazi arteko trenbidean obrak egin behar zirela ondorioztatu zuen. 2010ean iragan zen lehen fasean Baiona-Kanbo ibilbidea berritu zen. Proiektuak 18.5 milioi euroko aurrekontua izan du eta horietako 4.625 milioi euro eskualdeak eman ditu.
Bigarren fase batean Kanbo-Donibane Garaziko trenbidearen obrak gauzatzen ari dira. Estatuak, Akitaniako eskualdeak eta SNCF enpresak 44 milioi euroko aurrekontua kalkulatu zuten (bakoitzak 14.7 milioi euro).

2014eko ekainean, "zerbitzua ahal bezain azkar eskaintzeko eta obrek beranta ez hartzeko",  Alain Roussetek Estatu frantsesak eman beharko lukeen diru zama Akitaniako eskualdeak aurreratzea erabaki zuen. Hain zuzen ere, 29.7 milioi euro, aurrekontuaren %67a. "Nik nire hitza bete dut", gaineratu du lehendakariak".

"www.kazeta.eus"                         
Iurre Bidegain                         
2015-5-28                         
(laburpena)